dinsdag 22 maart 2016

FRIESE SPOT- EN SCHIMPNAMEN



OLDEBOORN en TZUM



OLDEBOORN: TOERMJITTERS, TUORKEMJITTERS

'Toer- of Tuorkemjitters' zijn torenmeters.

Op een avond zaten kerkvoogd Gabe en ouderling Pibe bij elkaar te praten over de vervanging van de kerktoren. Die moest eigenlijk hoger worden dan die van Tzum. Gabe wist raad en stelde voor de hoogte van de toren van Tzum te meten. Met een smnoes belandde hij bij meester Schelte te Tzum en vroeg of hij het interieur van de kerk mocht zien, vanwege de ophanden zijnde verbouwing te Oldeboorn. Hij kreeg daarvoor toestemming. De dienstmeid Bauk had echter het gesprek tussen Gabe en Pibe afgeluisterd en toen ze bij haar moeder in Tzum kwam, vertelde ze wat de heren van plan waren. De moeder ging naar meester Schelte en vertelde hem van de plannen. Toen Gabe en Pibe in de kerk waren, klom een van hen beiden gauw in de toren met een stuk touw, met daaraan een gewichtje. Zo kregen ze de juiste hoogte. Voldaan gingen de snaken naar meester Schelte. 'De jassen even uit heren?' vroeg Saske, de vrouw van Schelte. Ze deden de jassen uit en hingen die aan de kapstok en even later waren ze druk in gesprek met meester Schelte. Saske, die het verhaal van haar man had gehoord, nam een schaar en in de gang, waar de jassen hingen, haalde ze het touw uit een der zakken en knipte daar een stuk vanaf. Niets vermoedend en weltevreden gingen de mannen tenslotte huiswaarts. Hun toren zou hoger worden dan die van Tzum!

Maar toen de toren er stond, O wee, hij was kleiner.



Mogelijk wordt hier bedoeld de toren van de kerk, die in 1753 werd werd gebouwd ter vervanging van de oude 13/14e eeuwse kerk.




Oldeboren

Hoog van de toren

Krap van geld

Zoo is 't in Oldeboren gesteld.





TZUM: LYNTJESNIJERS



'Lyntsjesnijers' zijn lijntjessnijders (lijn=touw).

De kloeke inwoners van Oldeboorn wilden de hoogste toren van Friesland gaan bouwen en gingen daarom naar Tzum om de toren aldaar met een lijn (touw te meten.

Omdat de Tzummers niet wilden, dat de toren van Oldeboorn hoger werd dan die van Tzum, sneden ze in een café, waar reeds aardig gedronken was, onopgemerkt een eind van de voor het meten gebruikte lijn af. Zo bleef de toren van Tzum hoger dan die van Oldeboorn.

In het weekblad 'Sljucht en Rjucht' (1922) gaat het niet om de toren van Oldeboorn maar om die van Franeker.



Bron: Groot Schimpnamenboek van Nederland

Geen opmerkingen:

Een reactie posten